Zo ontwikkel je een Klimaat Transitieplan met de CO₂-Prestatieladder
Veel sectoren in Nederland staan voor grote duurzaamheidsuitdagingen. Organisaties moeten hun impact op klimaat, energieverbruik en grondstoffengebruik drastisch verminderen, terwijl wet- en regelgeving steeds verder wordt aangescherpt. De bouwsector is hier een goed voorbeeld van: de vraag naar woningen en infrastructuur groeit, maar tegelijk spelen stikstofproblematiek, biodiversiteitsverlies en de noodzaak om klimaatdoelen te halen een steeds grotere rol. Denk aan de MPG, (B)ENG/EPC, Paris Proof-doelstellingen en de komst van zero-emission buildings vanuit de EPBD IV.
Om aan deze eisen te voldoen, wordt duurzaam ondernemen steeds belangrijker en de CO₂-Prestatieladder speelt daarin een centrale rol. Dit instrument helpt organisaties hun uitstoot structureel te verminderen en transparant te rapporteren (middels certificering). Met de introductie van versie 4.0 is de prestatieladder echter flink vernieuwd. Waar versie 3.1 nog werkte met vijf niveaus, kent de nieuwe versie drie treden die meer nadruk leggen op ketenemissies en de weg naar netto-nul. De grootste toevoeging is het klimaattransitieplan, waarin organisaties hun strategie richting klimaatneutraliteit uiterlijk in 2050 vastleggen, inclusief tussendoelen en maatregelen. Daarnaast sluit het nieuwe handboek beter aan op internationale kaders zoals het Klimaatakkoord van Parijs en de CSRD, en gelden er strengere eisen voor datakwaliteit, transparantie en samenwerking in de keten.
Met deze aanscherpingen helpt de CO₂-Prestatieladder 4.0 bedrijven niet alleen hun eigen emissies te verlagen, maar ook hun positie te versterken bij aanbestedingen, banken en opdrachtgever en wordt niet enkel reactief wet- en regelgeving gevolgd. De prestatieladder vraagt om concrete reductiedoelen, een duidelijke routekaart en jaarlijkse monitoring en maakt zo klimaatstrategie tastbaar, toetsbaar en toekomstgericht.
Hoe ontwikkel je een Klimaat Transitieplan?
Stap 1: Meten is weten
Begin met een nulmeting. Breng niet alleen scope 1 en 2 emissies in kaart, maar ook scope 3. Eerst was enkel zakenverkeer en woon-werkverkeer verplicht om te rapporteren. Nu wordt verwacht de gehele scope 3 uitstoot te rapporteren. Juist in de bouwsector liggen de grootste emissies vaak in de keten: de productie van beton, staal en asfalt, transport en het gebruik van bouwwerken. De CO₂-Prestatieladder vereist steeds vaker dat bedrijven dit nauwkeurig en methodisch meten. Dit voorkomt dat de analyse een eenmalige exercitie wordt, maar zorgt voor een systematisch proces om voortgang jaarlijks inzichtelijk te maken.
Stap 2: Concrete doelen stellen
Formuleer duidelijke reductiedoelen, bijvoorbeeld conform de Science Based Targets initiative (SBTi). Dit maakt je inspanningen meetbaar én vergelijkbaar. Grote bouwbedrijven zoals Dura Vermeer, BAM en Heijmans hebben deze stap al gezet, net als internationale leveranciers van bouwmaterialen zoals Heidelberg, Rockwool en Kingspan. Onder versie 4.0 wordt van organisaties expliciet verwacht dat reductiedoelen onderdeel zijn van het klimaattransitieplan, met een duidelijke route naar netto-nul in 2050 en concrete tussendoelen op ketenniveau (scope 3). Financiers, investeerders en opdrachtgevers toetsen steeds vaker deze plannen; wie zich duidelijk committeert, vergroot niet alleen zijn kansen bij aanbestedingen, maar profiteert ook van een sterkere positie in de markt.
Stap 3: Aan de juiste knoppen draaien
Stel vast welke acties daadwerkelijk verschil maken. Denk aan prefab bouwen om emissies per m² te halveren, circulaire materiaalstromen, inkopen bij leveranciers met gevalideerde klimaatdoelen en verduurzaming van de bouwplaats. De CO₂-Prestatieladder vraagt niet alleen om doelen, maar ook om meetbare acties met concreet effect.
Stap 4: Investeringen en strategie
Een transitieplan betekent vaak ook investeren in nieuwe technologie en productieprocessen. Maar nog belangrijker: het kan een aanpassing van je businessmodel vereisen. Prefab bouwen vraagt bijvoorbeeld om een andere organisatievorm dan traditioneel bouwen. Bedrijven die dit tijdig strategisch omarmen, zijn wendbaarder en beter voorbereid op toekomstige aanbestedingseisen.
Stap 5: Rapportage en monitoring
Tot slot: publiceren, rapporteren en extern toetsen. De CO₂-Prestatieladder schrijft voor dat je jaarlijks een update geeft van je actieplan en de voortgang rapporteert. Bovendien wordt verwacht dat plannen inhoudelijk besproken worden met onafhankelijke experts of maatschappelijke organisaties. Dit zorgt voor geloofwaardigheid en transparantie. Een transitieplan mag nooit een papieren tijger zijn. Het is een instrument om iedereen binnen en buiten de organisatie dezelfde kant op te laten kijken.
Waarom nu?
Banken en investeerders vragen steeds vaker naar een Klimaat Transitieplan en belonen bedrijven die dit serieus oppakken. Overheden stellen hogere eisen in aanbestedingen, waarbij de CO₂-Prestatieladder vaak doorslaggevend is. Wet- en regelgeving zoals EPBD IV en de herweging van de MPG maakt emissievrije gebouwen en strengere CO₂-beprijzing onvermijdelijk. Wie nu investeert in een stevig Klimaat Transitieplan, profiteert van concurrentievoordeel en toekomstbestendigheid.
Samenwerken aan jouw Klimaat Transitieplan
Wil je meer weten over certificering volgens de CO₂-Prestatieladder en hoe je organisatie dit kan behalen? Bezoek dan hun officiële certificeringspagina. Bij 2impact helpen we bedrijven bij het opstellen van een concreet en haalbaar klimaattransitieplan, volledig afgestemd op de eisen van de CO₂-Prestatieladder 4.0. Van nulmeting tot externe toetsing, en van SBTi‑gecertificeerde reductiedoelen tot praktische implementatie in de bedrijfsvoering: wij begeleiden je bij iedere stap. Benieuwd hoe wij jouw organisatie kunnen helpen om de volgende stap te zetten richting een klimaatneutrale en toekomstbestendige bedrijfsvoering? Neem dan contact op met onze collega Jonah: jonah@2impact.nl.
