De Waarde van Duurzaamheidsrapportage (Meer dan Alleen Naleving)

De afgelopen maanden heeft het Omnibus-voorstel opnieuw discussies aangewakkerd over de waarde van duurzaamheidsrapportage. Hoewel de Europese Commissie met dit pakket beoogt om de efficiëntie van duurzaamheidsrapportage te vergroten en due diligence te vereenvoudigen om verantwoord ondernemen te ondersteunen¹, heeft het ook twijfels opgeroepen over ESG-rapportages. Door de implementatie van de CSRD en CSDDD uit te stellen tot 2028 en de reikwijdte van bedrijven die onder de CSRD een duurzaamheidsverslag moeten opstellen te verkleinen², zijn sommige bedrijven sceptisch geworden: zij vragen zich af of de voordelen van duurzaamheidsrapportage wel opwegen tegen de kosten ervan. Deze reactie negeert echter jaren aan academisch en bedrijfskundig onderzoek dat juist de voordelen en strategische waarde van duurzaamheidsrapportage benadrukt. Vooral wanneer deze zorgvuldig en deskundig wordt toegepast, kan duurzaamheidsrapportage een krachtig instrument zijn om de bedrijfswaarde te verhogen, investeerders aan te trekken, risico’s te verminderen, en te leiden tot procesoptimalisatie en behoud van personeel. 

De impact van duurzaamheidsrapportage op bedrijfswaardering en toegang tot kapitaal 

Een van de belangrijkste voordelen van duurzaamheidsrapportage is verhoogde transparantie. De verantwoordingsplicht en traceerbaarheid van informatie via ESG-rapportages blijken van grote waarde te zijn voor bedrijven. Onderzoek toont consequent aan dat duurzaamheidsrapportages de informatie-asymmetrie tussen managers en investeerders verkleinen, waardoor het vertrouwen in de geloofwaardigheid van een bedrijf toeneemt. Dit is cruciaal voor investeerders bij de waardering van bedrijven en kan leiden tot een hogere marktwaardering. Zo laten studies uit Finland³, Zuid-Afrika⁴, het Verenigd Koninkrijk⁵ en een wereldwijde steekproef uit 47 ontwikkelde en ontwikkelingslanden⁶ zien dat betere duurzaamheidsrapportages samenhangen met een hogere bedrijfswaarde. 
Het verminderen van informatie-asymmetrie blijkt ook een belangrijke factor te zijn voor de hoogte van de kapitaalkosten: studies uit Australië⁷ en de Verenigde Staten⁸ tonen aan dat duurzaamheidsrapportages leiden tot lagere kapitaalkosten. Bedrijven die kwalitatief hoogwaardige duurzaamheidsinformatie rapporteren, hebben daardoor meer kans op toegang tot kapitaal tegen gunstige voorwaarden, wat hun financiële veerkracht versterkt. 
Daarnaast blijkt uit een studie naar de 500 grootste Europese bedrijven dat duurzaamheidsrapportage waardevolle informatie biedt aan huidige en potentiële investeerders, en dus een positief effect heeft op de aandelenkoers⁹. Hoewel sommige tegenstrijdige studies suggereren dat uitgebreide milieudisclosures tot lagere aandelenkoersen leiden¹⁰, blijkt uit de overgrote meerderheid van de bronnen dat duurzaamheidsrapportage gunstig is voor investeerders. Met name in de afgelopen jaren zijn investeerders duurzaamheidskwesties als financieel materieel gaan beschouwen: duurzaamheidsrisico’s en -kansen worden nu gezien als directe financiële risico’s en kansen. 
Daarom trekt hoogwaardige, zinvolle en vergelijkbare rapportage verantwoord kapitaal aan, speelt het in op de zorgen van investeerders, en maakt het beter geïnformeerde dialogen en besluitvorming mogelijk¹¹–¹². Dit sluit aan bij bestaand onderzoek naar vertrouwen van stakeholders en reputatiemanagement: transparante ESG-rapportages zorgen voor betere relaties met stakeholders door het versterken van de reputatie en de geloofwaardigheid van bedrijven¹²–¹⁶. 
 

Operationele en strategische voordelen 

Naast financiële voordelen biedt duurzaamheidsrapportage ook operationele en strategische meerwaarde. Dubbele materialiteitsanalyses (DMA’s) worden steeds belangrijker voor bedrijven om te bepalen welke duurzaamheidsaspecten zowel financieel als maatschappelijk materieel of immaterieel zijn¹¹–¹³,¹⁷. Via DMA’s kunnen bedrijven kansen benutten en hun risicobeheersing verbeteren door eerder problemen te signaleren en passende maatregelen te treffen¹⁴. 
Daarnaast vereisen effectieve ESG-rapportages interne reorganisaties binnen bedrijven: het trainen van personeel, grotere betrokkenheid van het bestuur, investeren in datainfrastructuur, het versterken van relaties in de waardeketen en het integreren van samenwerking tussen afdelingen¹². Deze structurele veranderingen vragen in eerste instantie om investeringen, maar kunnen de operationele efficiëntie aanzienlijk verbeteren. Diverse studies en enquêtes tonen een direct verband aan tussen ESG-rapportage en een hogere efficiëntie, alsook kosten- en afvalreductie¹³–¹⁴,¹⁸. 

Het belang van kwaliteit in rapportages 

Het is echter belangrijk te beseffen dat deze voordelen niet automatisch optreden. De effectiviteit van duurzaamheidsrapportage hangt grotendeels af van de kwaliteit en integriteit van de rapportages. Oppervlakkige ESG-rapporten voegen zelden waarde toe en kunnen zelfs het vertrouwen van stakeholders ondermijnen doordat ze worden gezien als greenwashing. Het integreren van duurzaamheidsrapportage in de bedrijfsvoering vereist substantiële verandering, samenwerking tussen afdelingen en voortdurende training. Als bedrijven deze interne processen niet goed aanpakken, zullen ze moeite hebben om het volledige potentieel van ESG-rapportage te benutten. 

Aantrekken, behouden en betrekken van medewerkers 

Een ander terrein waarop ESG-rapportage waarde kan toevoegen, is bij het aantrekken en behouden van talent. Veel bestuurders zien dit als een van de belangrijkste voordelen van duurzaamheidsrapportage¹³. Bedrijven die aantoonbaar duurzaam handelen, worden steeds aantrekkelijker voor medewerkers die gedreven zijn door zingeving. Onderzoek laat zien dat ESG-koplopers hogere medewerkerstevredenheid en motivatie kennen, minder ziekteverzuim en een hogere retentie van personeel¹⁹–²². Hoewel ESG-rapportage niet hetzelfde is als de interne bedrijfscultuur, kan het rapporteren van duurzaamheidsmaatregelen de missie en waarden van een organisatie versterken. Het laat (potentiële) werknemers zien dat hun werkgever ethisch en maatschappelijk verantwoord onderneemt. 

Duurzaamheidsrapportage inzetten als strategisch voordeel 

Kortom: duurzaamheidsrapportage is veel meer dan een verplichting op het gebied van regelgeving. Wanneer goed uitgevoerd, is het een krachtig strategisch instrument. Duurzaamheidsrapportages kunnen de bedrijfswaarde verhogen, kapitaalkosten verlagen, risico’s en kansen inzichtelijk maken, interne processen verbeteren en aantrekkelijker maken voor medewerkers. Hoewel recente beleidsvertragingen en het publieke debat hierover vragen oproepen over de waarde ervan, zijn de voordelen van duurzaamheidsrapportage goed onderbouwd en breed gedragen. Voor bedrijven die opereren in een steeds complexere omgeving biedt het investeren in hoogwaardige ESG-rapportage niet alleen aansluiting op wetgeving, maar ook een concurrentievoordeel. 

Referenties: 

1. Directorate-General for Communication. (2025). Commission proposes to cut red tape and simplify business environment. European Commission. https://commission.europa.eu/news/commission-proposes-cut-red-tape-and-simplify-business-environment-2025-02-26_en
2. McGowan, J. (2025). EU Parliament likely to approve sustainability reporting delay on April 3. Forbes. https://www.forbes.com/sites/jonmcgowan/2025/03/28/eu-parliament-likely-to-approve-sustainability-reporting-delay-on-april-3/ 
3. Schadewitz, H., & Niskala, M. (2010). Communication via responsibility reporting and its effect on firm value in Finland. Corporate Social Responsibility and Environmental Management, 17(2), 96–106. https://doi.org/10.1002/csr.234 
4. De Klerk, M., & De Villiers, C. (2012). The value relevance of corporate responsibility reporting: South African evidence. Meditari Accountancy Research, 20(1), 21–38. https://doi.org/10.1108/10222521211234200 
5. De Klerk, M., De Villiers, C., & Van Staden, C. (2015). The influence of corporate social responsibility disclosure on share prices: Evidence from the United Kingdom. Pacific Accounting Review, 27(2), 208–228. https://doi.org/10.1108/par-05-2013-0047 
6. Yu, E. P., Guo, C. Q., & Van Luu, B. (2018). Environmental, social and governance transparency and firm value. Business Strategy and the Environment, 27(7), 987–1004. https://doi.org/10.1002/bse.2047 
7. Dhaliwal, D. S., Li, O. Z., Tsang, A., & Yang, Y. G. (2011). Voluntary Non-Financial Disclosure and the Cost of Equity Capital: The case of Corporate Social Responsibility reporting. Account Rev, 86, 59–100. https://doi.org/10.2139/ssrn.1343453 
8. Gholami, A., Sands, J., & Shams, S. (2022). Corporates’ sustainability disclosures impact on cost of capital and idiosyncratic risk. Meditari Accountancy Research, 31(4), 861–886. https://doi.org/10.1108/medar-06-2020-0926 
9. De Villiers, C., & Marques, A. (2016). Corporate social responsibility, country-level predispositions, and the consequences of choosing a level of disclosure. Accounting and Business Research, 46(2), 167–195. https://doi.org/10.1080/00014788.2015.1039476
10. Hassel, L., Nilsson, H., & Nyquist, S. (2005). The value relevance of environmental performance. European Accounting Review, 14(1), 41–61. https://doi.org/10.1080/0963818042000279722 
11. Global Reporting Initiative [GRI]. (n.d.). The value of sustainability reporting and the GRI Standards. In Global Reporting Initiative. https://www.globalreporting.org/media/jzylu3ek/the-value-of-sustainability-reporting-and-the-gri-standards.pdf 
12. World Business Council for Sustainable Development [WBCSD]. (2024). Reporting matters 2024: Changing gears: How are companies navigating higher expectations and demands in sustainability reporting? In World Business Council for Sustainable Development. https://www.wbcsd.org/news/reporting-matters-2024-changing-gears-in-sustainability-reporting/ 
13. Deloitte. (2024). 2024 Sustainability Action Report.https://www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/us/Documents/audit/2024-sustainability-action-report.pdf 
14. Petrescu, A. G., Bîlcan, F. R., Petrescu, M., Oncioiu, I. H., Türkeș, M. C., & Căpuşneanu, S. (2020). Assessing the benefits of the sustainability reporting practices in the top Romanian companies. Sustainability, 12(8), 3470. https://doi.org/10.3390/su12083470 
15. Qian, W., Tilt, C., Dissanayake, D., & Kuruppu, S. (2020). Motivations and impacts of sustainability reporting in the Indo‐Pacific region: Normative and instrumental stakeholder approaches. Business Strategy and the Environment, 29(8), 3370–3384. https://doi.org/10.1002/bse.2577 
16. Zimon, G., Arianpoor, A., & Salehi, M. (2022). Sustainability Reporting and Corporate Reputation: The moderating effect of CEO opportunistic behavior. Sustainability, 14(3), 1257. https://doi.org/10.3390/su14031257 
17. Khan, M., Serafeim, G., & Yoon, A. (2016). Corporate Sustainability: First evidence on materiality. The Accounting Review, 91(6), 1697–1724. https://doi.org/10.2308/accr-51383 
18. Xie, J., Nozawa, W., Yagi, M., Fujii, H., & Managi, S. (2018). Do environmental, social, and governance activities improve corporate financial performance? Business Strategy and the Environment, 28(2), 286–300. https://doi.org/10.1002/bse.2224 
19. Dobbs, S., & Van Staden, C. (2016). Motivations for corporate social and environmental reporting: New Zealand evidence. Sustainability Accounting Management and Policy Journal, 7(3), 449–472. https://doi.org/10.1108/sampj-08-2015-0070 
20. Galbreath, J. (2010). How does corporate social responsibility benefit firms? Evidence from Australia. European Business Review, 22(4), 411–431. https://doi.org/10.1108/09555341011056186 
21. Gray, E. R., & Balmer, J. M. (1998). Managing corporate image and corporate reputation. Long Range Planning, 31(5), 695–702.https://doi.org/10.1016/s0024-6301(98)00074-0
22. Seemann, A., Guyoton, S., Bianchi, A., & Han, J. (2023). Do ESG efforts create value? Bain & Company. https://www.bain.com/insights/do-esg-efforts-create-value/