GHG-training: inzichten en praktijkervaring van Jonah & Aron

Broeikasgasemissies berekenen: het klinkt technisch, maar het draait uiteindelijk om inzicht. Waar in je organisatie zit de grootste uitstoot? Wat kun je verbeteren?   

Consultants bij 2Impact Jonah Link en Aron Klinkenberg begeleiden bedrijven van veschillende grotes en uit verschillende sectoren bij het identificeren, ophalen, berekenen en analyseren van hun uitstoot. En in Oktober geven ze samen een training waarmee organisaties zélf met dit proces aan de slag kunnen. We spraken ze over wat dit werk zo interessant maakt, waar je tegenaan kunt lopen bij een dergelijke oefening en hoe de training jou kan helpen met het in kaart brengen van de uitstoot van jouw bedrijf en/of het verder optimaliseren van dit proces. 
 

Wat vinden jullie leuk aan dit werk? 

Aron: “Elke fase heeft iets leuks en interessants. Sommige bedrijven beginnen bijvoorbeeld net. Dan ga je echt samen op zoek naar een aanpak die past bij deze organisatie. Andere organisaties zijn al begonnen, maar willen verdieping. Wat ik daar leuk aan vind, is dat je ze helpt een stap verder te zetten, dichter bij de waarheid. Want dat is uiteindelijk wat je met zo’n berekening probeert: steeds beter snappen wat je uitstoot, waar je uitstoot vandaan komt en hoe we dit kunnen reduceren” 
“Voor veel organisaties is dit onderwerp nieuw,” vult hij aan. “Dus dan is het ook mooi om die kennis over te brengen.” 
 
Jonah: “Wat ik leuk vind, is dat je telkens een nieuwe sector induikt. Je leert hoe dingen worden gemaakt, waar materialen vandaan komen, wat er allemaal meespeelt. En dan laat je als adviseur vaak een ander perspectief zien. Niet alleen economisch, maar juist vanuit klimaat en impact. Daardoor vallen er bij klanten ineens kwartjes.” 
Hij noemt een voorbeeld: “Bij een producent van voedingssupplementen bleek de grootste bron van uitstoot niet het supplement zelf, maar het advies op de verpakking: ‘mengen met melk’. Dat lag bij de eindgebruiker, en had meer impact dan de hele productie. Zulke inzichten maken het werk verrassend.” 
 

Welke valkuilen zien jullie vaak bij klanten? 

“Veel mensen denken in eerste instantie aan CO₂, of aan wat er letterlijk uit de schoorsteen komt,” zegt Aron. “Terwijl de meeste uitstoot vaak juist in de keten zit: bij ingekochte producten of diensten bijvoorbeeld.” 
“En ook het detailniveau wordt onderschat,” vult hij aan. “Soms moet je echt diep de organisatie in om te snappen waar de uitstoot vandaan komt.” 
 
Jonah: “Klanten denken vaak aan vrachtwagens voor de deur. Maar inkoop is bijvoorbeeld vaak bepalender. En dat maakt het soms lastig, want zij weten ook niet altijd welke data je dan precies nodig hebt, of waar die te vinden zijn.” Daar springen wij dan op in, op aan (want dit is de leuke uitdaging) en helpen we de klant bij het boven tafel halen van de benodigde informatie. 
 

Welke data zijn lastig te krijgen? 

“Hoe dieper in de keten, hoe moeilijker,” zegt Jonah. “Denk met name aan ingekochte materialen en diensten.” Dan hebben we het nog niet eens over het identificeren en toepassen van de juiste emissiefactoren. 
 
Aron: “Data over elektriciteit of gas zijn meestal wel beschikbaar. En sommige sectoren, zoals de bouw, zijn al verder als het gaat om het registreren/berekenen van de (potentiele) uitstoot die, bijvoorbeeld., wordt genegereerd tijdens het verbruik van een opgeleverde nieuwbouwwoning. Vaak is het zo,hoe complexer de keten, hoe meer aannames je moet doen.” 
 
Jonah: “Je hebt eigenlijk twee uitdagingen: de data van het bedrijf zelf en de gemiddelde of sectorspecifieke uitstoot van wat ze inkopen. Vooral dat laatste is vaak lastig boven water te krijgen.” 
 

Hoe gaan jullie om met onzekerheden of aannames? 

Aron: “We beginnen met een duidelijk beeld: welke categorieën zijn relevant voor deze organisatie? Vervolgens ondersteunen we klanten bij het ophalen van data. Als die data niet lijkt te kloppen of niet volledig zijn, maken wij de analyse, en nemen we de klant daarin mee. Soms lukt het alsnog om betere data te vinden. Zo niet, dan werk je met aannames.” 
 
Jonah: “Belangrijk is dat je laat zien waar je staat – en waar je naartoe wilt. Veel bedrijven beginnen met een globale berekening op basis van euro’s. Daarna werk je toe naar volumes, leveranciers en specifieke factoren. Dat is een groeipad, daar heb je tijd voor nodig.” 
 
Aron: “Sommige categorieën zijn makkelijker te sturen. Neem afval: vrijwel elk bedrijf heeft het, en op de winst-en-verliesrekening zie je de kosten. Dan kun je gericht vragen: heb je ook volumes per locatie? Dat helpt om de data te verbeteren.” 
 

Wat maakt een berekening goed? 

“Een goede berekening begint met een goede methode,” zegt Aron. “Maar nog belangrijker: dat je verduurzamingsmaatregelen ook terugziet in de cijfers. Dat het je helpt om te sturen, en om voortgang te laten zien.” 
 
Jonah: “Je wilt ook dat het reproduceerbaar is. Zodat je over meerdere jaren kunt zien wat je acties hebben opgeleverd. Als je bijvoorbeeld rekent op euro’s, kun je alleen minder uitstoten als je minder uitgeeft of als de wereldgemiddelde emissie per euro daalt. Dat geeft weinig sturing. Maar als je weet hoeveel beton je inkoopt, bij welke leverancier, dan kun je bewustere keuzes maken.” 

Voor wie is de training bedoeld? 

“We richten ons op twee groepen,” zegt Aron. “Mensen die al een eerste berekening hebben gedaan en er meer grip op willen krijgen. En organisaties die nog moeten beginnen, maar wel willen een idee hebben van hoe je een dergelijk project moet aanpakken/doorlopen ” 
 
Jonah: “Het is belangrijk dat je er iets mee moet doen in je functie. Het is geen training voor mensen die alleen maar interesse hebben – het is praktisch en toepasbaar.” 

 
Wat leer je tijdens de training? 

“We starten met de basis: het GHG-protocol, scopes 1, 2 en 3, en organisatorische grenzen,” zegt Aron. “Daarna gaan we aan de slag met data: hoe verzamel je het, hoe analyseer je het, hoe reken je ermee?” 
 
Jonah: “We laten ook tools zien, denk aan het werken met emissiefactoren of het gebruik van software versus Excel. Je leert niet alleen de concepten, maar ook hoe je ze toepast.” 

Wat hopen jullie dat deelnemers meenemen? 

“Dat ze weten hoe ze verder kunnen,” zegt Aron. “En dat ze een beter beeld hebben van wat zo’n berekening en analyse vraagt. Niet alleen van de organisatie, maar ook van hun eigen rol.” 
 
Jonah: “Zelfs als je blijft samenwerken met een partner, helpt het om betere vragen te stellen. Dat verbetert de kwaliteit van de berekening én de samenwerking.” 
 

Waarom zou je juist nu instappen? 

“Omdat het niet langer vrijblijvend is,” zegt Aron. “Vanuit wetgeving, klanten, financiers, van alle kanten wordt er druk uitgeoefend. Organisaties moeten iets met emissies, en snel ook.” 
 
Jonah: “Onze training is anders dan een online module. We brengen praktijkervaring mee, werken met echte cases, en passen alles toe op de situatie van de deelnemers. Die interactie maakt het waardevol.” 

Tot slot: wat maakt dit werk zo boeiend? 

“Je blijft leren,” zegt Aron. “Elk project is anders. Je krijgt te maken met finance, HR, inkoop en moet snel schakelen tussen verschillende afdelingen.” Vaak loop je door een vast stappenplan, echter is de invulling en de uitvoer hiervan afhankelijk van vele factoren. Denk hierbij aan type organisatie, grote van het bedrijf, de sector waarin het opereert en waar de organisatie staat als het gaat om het in kaart brengen en berekenen van haar uitstoot. 
 
Jonah: “Het is een continu leerproces. En het is altijd een wisselwerking. Wij brengen de methodes, de klant brengt kennis over de sector. Juist dat samenspel levert nieuwe inzichten op voor beide kanten.” 

 

Benieuwd hoe je aan de slag kunt, of juist hoe je je huidige berekeningen kunt verbeteren?
Lees hier meer en meld je aan voor onze training.