Openbaarmakingsdividend: klimaattransparantie omzetten in bedrijfswaard

Het openbaarmakingsdividend: klimaattransparantie omzetten in bedrijfswaarde

In een tijd van toenemende klimaatrisico’s is milieutransparantie meer dan een compliance-oefening – het is een strategische noodzaak. CDP’s nieuwe analyse van het openbaarmakingsdividend (disclosure dividend) laat zien dat bedrijven die hun klimaat- en natuureffecten meten en beheren, hun investeringen vele malen kunnen terugverdienen. Klimaatrisico’s negeren kan de wereldeconomie tegen 2050 ongeveer $38 biljoen kosten. Bedrijven die deze risico’s blijven negeren, lopen dus grote financiële risico’s. Zo verliest de landbouwsector in de Europese Unie nu al jaarlijks €28 miljard door extreem weer – een bedrag dat de komende jaren alleen maar zal toenemen.

Bedrijven die daarentegen rapporteren én actie ondernemen op basis van milieugegevens, behalen aantoonbaar rendement. CDP noemt dit het openbaarmakingsdividend: de beloning die bedrijven ontvangen door hun milieu-risico’s, -impact en -kansen te rapporteren én aan te pakken. Dit dividend uit zich op drie manieren: betere toegang tot kapitaal, sterkere bedrijfsweerbaarheid en soepelere voorbereiding op regelgeving. Kort gezegd: bedrijven die investeren in transparante rapportage ontdekken verborgen risico’s en kansen, nemen slimmere beslissingen, creëren nieuwe inkomstenstromen en winnen steun van investeerders in een snel veranderende wereld. Milieuschade heeft directe gevolgen voor financiële prestaties.

Wat is het openbaarmakingsdividend?

CDP omschrijft het openbaarmakingsdividend als de gecombineerde financiële en strategische voordelen van rapporteren én handelen op klimaat- en natuurdata. Het gaat niet om een “feelgood”-oefening, maar om concrete waardecreatie. In de praktijk manifesteert dit dividend zich op drie manieren: betere toegang tot kapitaal, grotere bedrijfsweerbaarheid en sterkere voorbereiding op regelgeving.

Door emissies, risico’s en doelstellingen via CDP openbaar te maken, sturen bedrijven een signaal van leiderschap naar financiers, wat zich kan vertalen in betere leenvoorwaarden of meer investeringen (access to capital). Disclosure helpt bedrijven bovendien om verborgen bedrijfsrisico’s (zoals kwetsbaarheden in de keten of prijsschokken) én kansen (zoals nieuwe markten voor groene producten) te identificeren, waardoor ze hun veerkracht vergroten en nieuwe inkomstenstromen kunnen aanboren (business resilience). Ten slotte zorgt een robuust rapportageproces ervoor dat bedrijven beter voorbereid zijn op strengere regels: vroege transparantie maakt het eenvoudiger om te voldoen aan nieuwe eisen rond CO₂-beprijzing, waternormen en biodiversiteit (regulatory readiness).

Proactieve openbaarmaking loont dus door betere besluitvorming, het aantrekken van investeringen en het ontsluiten van nieuwe zakelijke kansen.

• Toegang tot kapitaal: Transparantie schept vertrouwen bij investeerders en financiers. Bedrijven met sterke milieugegevens hebben vaak gemakkelijker toegang tot financiering en trekken langetermijninvesteerders aan.
• Bedrijfsweerbaarheid: Milieurapportage dwingt bedrijven om zwakke plekken (zoals ketenrisico’s) en marktkansen (zoals de groeiende vraag naar groene producten) te identificeren. Actie ondernemen op basis van deze inzichten kan toekomstige kosten aanzienlijk beperken en nieuwe waarde creëren.
• Regelgevingsgereedheid: Wanneer regelgeving strenger wordt, hoeven rapporterende bedrijven niet meer halsoverkop data te verzamelen. Vroege openbaarmaking helpt bedrijven zich te aligneren met aankomende regels rond CO₂, water en biodiversiteit, waardoor nalevingskosten en boetes worden beperkt.

De economie achter klimaattransparantie

CDP’s rapport van 2025 zet de cijfers op een rij. Uit een analyse van circa 25.000 bedrijven (ongeveer tweederde van de wereldwijde marktkapitalisatie) blijkt dat de financiële opbrengst enorm is. In veel gevallen levert elke $1 die wordt geïnvesteerd in het beperken van klimaatrisico’s ongeveer $8 op, en bij sommige bedrijven zelfs tot $21.

Gemiddeld laten de openbaar gemaakte data zien dat milieumaatregelen per bedrijf ongeveer $33,1 miljoen aan kanswaarde opleveren tegenover slechts $4,6 miljoen aan implementatiekosten – een baten-kostenverhouding van ongeveer 7:1. Met andere woorden: de meeste bedrijven kunnen tot zeven keer de waarde van hun investering terugverdienen.

Bron: CDP – The Disclosure Dividend 2025

Bovendien heeft bijna tweederde (64%) van de bedrijven minstens één substantiële kans geïdentificeerd door klimaatactie te ondernemen. Daarvan heeft ongeveer 12% van de bedrijven in 2024 alleen al gezamenlijk $4,4 biljoen aan waarde gerealiseerd, terwijl nog eens $13,2 biljoen aan potentieel voor het oprapen ligt. Deze cijfers illustreren de enorme meerwaarde: energiebesparingen, efficiëntieverbeteringen, opbrengsten uit eco-innovaties en andere ‘groene’ kansen kunnen zich voor vooruitziende bedrijven vertalen in winsten van meerdere biljoenen dollars.

Belangrijkste financiële inzichten uit CDP’s analyse

• Voor sommige bedrijven leverden klimaatuitgaven tot 21× rendement op; gemiddeld was het rendement ongeveer $8 per geïnvesteerde $1.
• Medianekans: ongeveer $33,1 miljoen per bedrijf tegenover $4,6 miljoen kosten (7:1 ROI).
• Omvang van kansen: 64% van de bedrijven identificeerde klimaatgerelateerde kansen; 12% realiseerde al $4,4 biljoen, met nog eens $13,2 biljoen aan potentieel.

Weerbaarheid opbouwen door openbaarmaking

De opbrengst komt voort uit het omzetten van bewustzijn in actie – en veel bedrijven zijn al in die richting in beweging. CDP rapporteert dat meer dan 90% van de grote bedrijven processen heeft om milieuafhankelijkheden en -risico’s te identificeren, en dat 67% van alle rapporterende bedrijven (inclusief mkb’s) risico’s ziet met materiële financiële impact. De meest genoemde zorgen zijn beleidswijzigingen (28%) en fysieke bedreigingen zoals overstromingen, droogtes en bosbranden. Het identificeren van deze risico’s is de eerste stap richting weerbaarheid.

Dit inzicht leidt tot concrete maatregelen. Lenovo lanceerde in 2022 een klimaatprogramma voor de toeleveringsketen en behaalde daarmee een 97% CDP-responsgraad van leveranciers, goed voor een plek in de mondiale top 5%. Tegenwoordig hebben 95% van de leveranciers (op basis van uitgaven) reductiedoelstellingen voor broeikasgassen en 76% doelen voor hernieuwbare energie. Door gelaagde ondersteuning te bieden en leveranciers te helpen science-based targets vast te stellen, laat Lenovo zien hoe openbaarmaking klimaatactie in de hele waardeketen kan versnellen.

Toch blijven er hiaten bestaan. Slechts 43% van de grote bedrijven (en 15% van de mkb’s) heeft een klimaattransitieplan, slechts 19% past interne CO₂-beprijzing toe, en ongeveer 20% heeft geen klimaatscenario-analyse uitgevoerd. Bovendien heeft in veel sectoren meer dan de helft van de bedrijven nog geen koolstofarme producten ontwikkeld, ondanks de snelgroeiende vraag. CDP’s gegevens maken duidelijk: bedrijven die openbaarmaking integreren in hun strategie lopen voorop – en wie verder gaat, kan nog veel meer waarde ontsluiten.

De toeleveringsketen als grensgebied

Gemiddeld ligt ongeveer 75% van de totale uitstoot van een bedrijf in de toeleveringsketen, omdat grondstoffen, componenten en logistiek een groot milieuspoor hebben (bijvoorbeeld: 40% van de Europese watervraag komt van buiten Europa). Dit maakt leveranciersbetrokkenheid cruciaal voor weerbaarheid. CDP-data laten zien dat incentives werken – maar slechts 11% van de bedrijven biedt financiële of technische ondersteuning aan leveranciers. Waar dit wél gebeurt (bijv. voorkeurscontracten, training, capaciteitsopbouw), zijn leveranciers 52% vaker succesvol in emissiereductie.

• Omvang van impact: Gemiddeld ligt 75% van de klimaatvoetafdruk upstream. Verstoringen in fabrieken of waterbronnen in het buitenland raken direct de business.
• Incentives stimuleren resultaat: Leveranciersincentives blijven zeldzaam (11%), maar vergroten klimaatactie significant (+52% emissiereducties).
• Voorbeelden van leiderschap: Het leveranciersprogramma van Lenovo behaalde een 97% CDP-responsgraad; 94% van de leveranciers volgt nu hernieuwbare energiegebruik. Grupo Boticário verzamelt jaarlijks emissiegegevens via CDP en gebruikt gerichte inkoop, ondersteuning en beloningen om prestaties te stimuleren.

Deze voorbeelden laten zien hoe leveranciersbetrokkenheid en datatransparantie toeleveringsketens transformeren van blinde vlekken tot hubs van innovatie. Dit versterkt de weerbaarheid en vermindert reputatie- en operationele risico’s. Ook investeerders en NGO’s benutten CDP-data. Zo gebruikt Green Century, een Amerikaanse duurzame beleggingsmaatschappij, CDP’s bosdisclosure om bedrijven onder druk te zetten inzake ontbossing – met meerdere ontbossingsvrije toezeggingen als resultaat. Dit toont aan dat transparante rapportage niet alleen bedrijfsstrategie stuurt, maar ook aandeelhouders en maatschappelijke organisaties in staat stelt om verandering in hele sectoren te versnellen.

Wereldwijde verschillen in kansen

Bron: CDP The Disclosure Dividend 2025

Gegevens uit openbaarmaking laten grote verschillen zien over de wereld. Japanse bedrijven rapporteren veruit de grootste milieuwinst (mediaan $73 miljoen per bedrijf), veel hoger dan Chinese bedrijven ($9,8 miljoen). Europese bedrijven zien doorgaans risico’s en kansen die bijna in balans zijn (circa $59 miljoen tegenover $56 miljoen). In de VS identificeren bedrijven gemiddeld slechts $15 miljoen aan kansen, terwijl Canadese bedrijven ongeveer $71 miljoen rapporteren.

Deze verschillen weerspiegelen variaties in sectorstructuur, beleidscontext en zelfs hoe bedrijven “kansen” definiëren. CDP waarschuwt dat verschillen in methodologie en rapportagedrempels absolute vergelijkingen kunnen vertekenen. Toch is de wereldwijde trend duidelijk: vrijwel elke regio en sector kan profiteren van actie op basis van milieu-inzichten. Gezamenlijk hebben bedrijven die aan CDP rapporteren al meer dan $16 biljoen aan klimaat- en natuurgerelateerde kansen geïdentificeerd – een enorme bron voor innovatie en groei.

Het openbaarmakingsdividend verzilveren

Om deze voordelen te benutten, biedt CDP duidelijke richtlijnen. De sleutel is om data om te zetten in beslissingen:

• Bouw robuuste processen: Richt governance, teams en systemen in om milieuafhankelijkheden in de hele organisatie en keten regelmatig te monitoren.
• Ken je risico’s en kansen: Kwantificeer de financiële impact van elk materieel thema. Breng in kaart waar klimaat, water en biodiversiteit kosten of kansen creëren.
• Betrek je waardeketen: Werk samen met leveranciers en partners. Gebruik incentives, trainingen of gedeelde doelstellingen om de duurzaamheid van je input te verhogen.
• Strategiseer en handel: Ontwikkel een duidelijke milieustrategie en transitieplan gebaseerd op inzichten. Stel concrete doelen (zoals science-based targets en 1,5°C-alignment) en wijs investeringen toe om deze te behalen.
• Innoveer met groene producten/diensten: Ontwikkel nieuwe koolstofarme of efficiëntere oplossingen om te voldoen aan de vraag en waarde uit kansen te halen.

Door deze stappen te volgen, gaat openbaarmaking verder dan transparantie alleen en leidt het tot tastbare waarde. Zoals CDP stelt: het dividend zit “niet alleen in bewustzijn, maar in het vertalen van inzicht naar impact”. In de praktijk betekent dit dat milieu-informatie wordt ingebed in strategie, R&D en financieringsbeslissingen, zodat klimaatdata direct bijdragen aan groei.

Conclusie: openbaarmaking als strategische noodzaak

De boodschap is helder: milieugegevens delen is geen last, maar slimme strategie. CDP’s onderzoek toont aan dat de baten van klimaatactie de kosten vaak vele malen overtreffen – vaak met een factor tien of meer. Bedrijven die hun impact meten, openbaar maken en ernaar handelen, beperken risico’s én ontsluiten nieuwe kansen, terwijl achterblijvers toenemende kosten zullen ondervinden door rampen en regelgeving.

Zoals CDP’s CEO Sherry Madera het zegt: bedrijven die hun milieuvoetafdruk meten en beheren, beschermen niet alleen hun toekomst, maar realiseren ook tastbare financiële en strategische voordelen.

Kort gezegd: openbaarmaking is niet langer een vinkje zetten, maar een economische noodzaak. Bestuurders en directies moeten dit beseffen: het integreren van CDP-openbaarmaking in de bedrijfsstrategie loont jaar na jaar. Bedrijven die dit doen, krijgen betere financiering, bouwen sterkere operaties en positioneren zich als leiders in de groene economie. Dat is de kern van het openbaarmakingsdividend – en de sleutel tot duurzaam succes.

 

Bronnen: Gebaseerd op CDP’s Disclosure Dividend Report 2025 en bijbehorende casestudy’s. Deze inzichten zijn gebaseerd op bijna 25.000 bedrijfsrapportages in 2024 en tonen de strategische en financiële waarde van milieutransparantie via CDP.